Dialektologu me çizmet e bardha: Eric Pratt Hamp dhe Arbereshet

Ishte marsi i vitit 1950 kur prof. Joshua Whatmough (1897-1964), i universitetit të Harvard-it, i nisi një leter prof. Carlo Tagliavini-t (1903-1982) të universitetit të Bologna-s për t’i rakomanduar një student të doktoratës i cili tregonte interes per studimin e shqipes dhe të dialekteve të saj. Pikërisht me atë letër dhe nëpërmjet Tagliavini-t fillojnë marrëdhëniet e Eric Pratt Hamp-it (1920) me arbëreshët. Pas asaj letre Tagliavini takon Hamp-in në Bologna dhe i propozon të shkojë për të verifikuar në terren diçka të habitshme, faktin qe në Kalabri, në provincën e Kozencës, në mes të një numri të madh te folmesh me tipologji toske, ka edhe një të folme për të cilën thuhet që paraqet tipare gege, e folmja e Vakaricit (Vaccarizzo Albanese). Me atë anketë që zgjati për rreth dy vjet dhe me prezantimin e disertacionit të doktoratës në 1954 nisin kerkimet, studimet, botimet, marrëdhëniet e Hamp-it për dhe me arbëreshët. Këto marrëdhënie, që do të zgjasin për plotë gjashtëdhjetë vitet e ardhshëm, kam dëshirë t'i përshkruaj dhe do të jenë përmbajtja e këtij kontributi.

The dialectologist with white boots: Eric P. Hamp and the Arbëresh. Since 1950 Eric Pratt Hamp has been the most engaged American linguist in Arbëresh dialects. After his first visit to Vaccarizzo Albanese in province of Cosenza, Italy (March-April 1950) as a field-worker collecting materials for his PhD disertation, he then visited the little village in Calabria during the summer of 1952. The presentation and discussion of the thesis was not the end of an experience but the beginning of a long relationship with Albanian language, Italy and the Arbëresh people. Infact after 1954 he continued to study Albanian in all his varieties paying many other visits to quite all the Arbëresh communities in Italy. This article presents a detailed report on is sixty years long activity in linguistic research, his studies and scientific results on Arbëresh dialects, accompanied by many original documents which make evident this remarkable relationship.